Kείμενο του Χρήστου Ν. Μουρούτη (cm@arceland.net)
Το 9-μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2010, η Βουλγαρική κυβέρνηση διαχειρίστηκε τα οικονομικά της χώρας με έλλειμα για δεύτερη χρονιά, μετά το 2009 και μιά μεγάλη σειρά ετών όπου συγκέντρωνε σημαντικά πλεονάσματα. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, η χώρα είχε έλλειμα 955 εκατομμύρια ευρώ, ή 2,8% του ΑΕΠ. Αυτό αντιπροσωπεύει το 57% του ελλείματος που το Κοινοβούλιο της χώρας έχει επιτρέψει, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό, στην Κυβέρνηση, να πραγματοποιήσει, που αντιστοιχεί στο 4,6% επί του ΑΕΠ. Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν, ότι μάλλον η Κυβέρνηση θα αποφύγει να φτάσει το ποσοστό 4,6% και θα κινηθεί κάτω του 4% στο έλλειμα αυτής της χρονιάς, γεγονός που θα είναι υπερβολικά θετικό για την εικόνα αυτής της χώρας.
Αν προσθέσουμε σε αυτόν τον παράγοντα, ότι η αισιοδοξία επιστρέφει με αργά βήματα στο εσωτερικό μέτωπο και τα νούμερα είναι πολύ θετικά για την οικονομία της χώρας, θα πρέπει να κάνουμε με ασφάλεια μιά πρόβλεψη ότι το 2011, θα είναι η χρονιά που η Βουλγαρία θα ξανασυντησει την ασφαλή ανάπτυξη και πάλι, μιά ανάπτυξη που οι πιό συντηρητικοί αναλυτές την τοποθετούν στο 2% ενώ οι αισιοδοξοι στο 4,5%. Η κυβέρνηση ωστόσο, την βλέπει κάπου στο 3,6%, ποσοστό το οποίο προβλέπει και η Ernst & Young για το νέο έτος.
Το έχουμε ξανατονίσει, αλλά είναι σημαντικό να το αναφέρουμε ότι αυτή η δημοσιονομική πειθαρχία, συμβαίνει σε ένα επίπεδο οικονομίας που περιλαμβάνει εξαιρετικά χαμηλούς φόρους (10% για εταιρείες και φυσικά πρόσωπα) και μιά χώρα με δημόσιο χρέος έναντι του ΑΕΠ στα επίπεδα του 15%, που σημαίνει ότι όσα έκανε η Βουλγαρία, δεν τα έχει πραγματοποιήσει με δανεικά, αλλά με πολύ καλό προγραμματισμό και μακρόχρονες θυσίες των πολιτών της.
Η ανάπτυξη στην Βουλγαρία, θα προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες σε επιχειρηματίες από άλλες χώρες για την πραγματοποίηση κερδών μέσω νέων επενδύσεων, αφού η ανάπτυξη θα προδώσει και την αναμενόμενη ζήτηση που είχε διακοπεί από την απότομη κρίση του 2008. Οι τομείς που θα επηρεαστούν από την ελκυστικότητα της αγοράς, είναι οι ακόλουθοι:
- Οι υπηρεσίες: Υπάρχει ένα σοβαρό κύμα Ευρωπαϊκών δραστηριοτήτων που σταδιακά μεταφέρονται στην Βουλγαρία, λόγω χαμηλού φορολογικού κόστους και λόγω του γενικού κόστους λειτουργείας. Το γεγονός ότι μιά εταιρεία από τις κορυφαίες στο είδος της, η Hewlett Packard, σταδιακά μεταφέρει το ευρωπαϊκό κέντρο εξυπηρέτησης από άλλες χώρες στην Βουλγαρία, αποδικνύει τον τρόπο με τον οποίο οι διάφορες εταιρείες εκμεταλλεύονται τις προοπτικές της χώρας. Η HP έχει ανακοινώσει ότι θα προσθέσει 2000 καλά πληρωμένες θέσεις εργασίας στην Σόφια το 2011. Αυτό φαίνεται ότι το κάνουν και άλλες εταιρείες, που παλιώτερα είχαν επιλέξει την Ιρλανδία, η οποία σήμερα μαστίζεται από την δική της κρίση. Η ειδική μάλιστα συμφωνία Κίνας-Βουλγαρίας για την ανάπτυξη του βιομηχανικού Silicon Valley Κινεζικών εταιρειών στην Σόφια, θα μεταφέρει στην πρωτεύουσα της Βουλγαρίας, δεκάδες επιχειρήσεις που είχαν την Ευρωπαϊκή τους βάση στην Γερμανία και σε άλλες χώρες, ανοίγοντας 7.000 – 8.000 νέες θέσεις εργασίας υψηλού ποιοτικού επιπέδου.
Θα προσέθετα και στις υπηρεσίες τον τομέα των εταιρειών διαχείρισης και holdings για την ΕΕ. Αυτός ο τομέας είναι στα σπάργανα και είναι κάτι για το οποίο η κυβέρνηση του κ. Βοrissov αγωνίζεται να καθιερώσει, μετατρέποντας την Βουλγαρία σε ένα είδος Delaware της Ευρώπης.
- Η βιομηχανική παραγωγή: Η Βουλγαρία κατέκτησε, σύμφωνα με την Eurostat, την πρώτη θέση μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ-27 για το πρώτο εννεάμηνο 2011, σε ποσοστιαία αύξηση εξαγωγών, με κορυφαιες αγορές την Γερμανία και την Γαλλία. Αν και η ανεργία είναι χαμηλότερη του μέσου όρου της ΕΕ, το κόστος εργασίας στις εκτός της Σόφιας περιοχές είναι ακόμα πολύ χαμηλό, παρά το γεγονός ότι σταδιακά αποκτά πολύ ποιοτικά χαρακτηριστικά σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ετσι λοιπόν στην Βόρεια Βουλγαρία και σε άλλες περιφερειακές περιοχές), μπορεί κανείς να επιτύχει παραγωγικό κόστος 40 ωρών το μήνα με 300 ευρώ (συν 40% για φόρους και κρατήσεις), κάτι που στην πρωτεύουσα ειναι 2,5 φορές υψηλότερο.
- Η ζήτηση σε νέες κατοικίες στην πρωτεύουσα θα τονώσει τον τομέα του real estate: Υπάρχουν συγκεκριμένοι λόγοι που ωθούν μιά τέτοια προοπτική, την οποία θα δούμε σταδιακά αυξανόμενη μέσα στα ερχόμενα έτη:
o Οι νέες θέσεις εργασίας ποιοτικών στελεχών που ανοίγουν συνεχώς, οδηγούν στη χώρα Βούλγαρους που είχαν μεταναστεύσει για να κάνουν ποιοτικές σπουδές και καρριέρα. Αυτοί όλοι αναζητούν νέο οικιστικό προϊόν.
o Η εσωτερική μετανάστευση, η οποία κατά τον Δήμο της Σόφιας είναι 50.000 άτομα ετησίως. Ωστόσο πιό προσεκτικοί υπολογισμοί οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η πραγματική μετανάστευση είναι 30.000 άτομα, ενώ μαζί με την αποχώρρηση ορισμένων κατοίκων και τη μείωση από θανάτους, η πραγματική αύξηση πληθυσμού είναι περί τα 20.000 άτομα. Η ζήτηση σε νέες κατοικίες είναι 3.000 μονάδες αρχικά και σταδιακά αυξανόμενη στις 4.000 μονάδες, αφού το υπάρχον προϊόν δεν είναι ανταγωνιστικό και δεν είναι δυνατόν να επισκευαστεί.
o Οι επενδύσεις σε υποδομές που κατά μεγάλο μέρος γίνονται στη Σόφια, αυξάνουν το βιωτικό της επίπεδο και ταυτόχρονα μετακυλούν μέρος της αύξησης στο νέο οικιστικό προϊόν.
o Το πολύ χαμηλό δανεισμού του πληθυσμού της Σόφιας για οικιστικά και άλλα δάνεια (16%), δίνει την δυνατότητα χορηγήσεων, με την πρόοδο της ζήτησης.
o Το μεγάλο βιομηχανικό πάρκο νέας τεχνολογίας, μεγέθους 2000 στρεμμάτων, που είναι προϊόν μιάς κοινοπραξίας της Κινεζικής και της Βουλγαρικής Κυβέρνησης, αναμένεται να προσφέρει 50.000 νέες θέσεις ποιοτικής εργασίας στη Σόφια αφού γίνεται πλάνο για εγκατασταση 1000 επιχειρήσεων σε αυτό.
- H πράσινη ανάπτυξη: Αυτός ο γνωστός τομέας ανάπτυξης για όλες τις χώρες της Ευρώπης προσφέρει δυνατότητες και στην Βουλγαρία που χρονικά έχει μείνει πίσω, λόγω τού προβληματικού νόμου, που δεν πρόσφερε κατά κύριο λόγο «κλειστή» τιμή απορρόφησης για τα διάφορα projects στους τομείς της ανανεώσιμης ενέργειας. Μέσα στο πρώτο τρίμηνο αυτό αναμένεται να διορθωθεί με την ψήφιση νέου νόμου που ήδη είναι στο επίπεδο σχεδίου και θα έχει ως στόχο, μέσα σε μιά 10-ετία, η Βουλγαρία να εξαρτάται κατά 16% από ΑΠΕ και όχι συμβατική ενέργεια, που κατά κύριο λόγο στηρίζεται σε παραγωγή ατομικής ενέργειας.
-
- Τα Ευρωπαϊκά κονδύλια σύγκλισης: Τα ευρωπαϊκά ΕΣΠΑ της Βουλγαρίας είναι αρκετά γενναιόδωρα: είναι τα μεγαλύτερα κατά κεφαλήν κεφάλαια σύγκλισης που έχουν δοθεί σε μία χώρα. Αυτά από μόνα τους, προσφέρονται με στόχο να ανεβάσουν το επίπεδο του ΑΕΠ στο 75% του κατα κεφαλήν ΜΟ της ΕΕ-27, από το οποίο η Βουλγαρία ακόμα απέχει πολύ.
Η Βουλγαρία έχει ένα πολύ δυνατό και πολύ ελπιδοφόρο μέλλον. Οσοι ασχοληθούν σήμερα με την αγορά αυτή, επιλέγοντάς την επενδυτικά, θα δούν σημαντικά ωφέλη μέσα στην ερχόμενη δεκαετία 2011-2020 που θα είναι η δεκαετία της χρυσής ανάπτυξης αυτής της χώρας. Η αδυναμία μάλιστα άλλων χωρών να την ανταγωνιστούν αυτή την περίοδο στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, για τους δικούς της λόγους η κάθε μία, προσφέρουν στην Βουλγαρία μιά ιδιαίτερη ξεκάθαρη προοπτική που πρέπει κάθε επενδυτής, μικρού, μεσαίου αλλά και μεγάλου επιπέδου, πρέπει να αξοποιήσει ώστε να συμμετάσχει σε αυτή τη σημαντική προοπτική της οικονομίας, αποκομίζοντας σημαντικά κέρδη.
Για τον συγγραφέα Χρήστο Μουρούτη: Γεννήθηκε στην Αθήνα, αποφοίτησε από το Κολλέγιο Αθηνών (1983) και έχει σπουδάσει νομικά, αλλά δεν έχει ασκήσει νομικό επάγγελμα. Zεί στην Βουλγαρία από το 1999 και είναι ιδρυτής της διαχειριστικής εταιρείας για επενδύσεις σε ακίνητα και σε καθαρή ενέργεια (fund/asset management company) με όνομα Arceland. H Arceland Management έχει υπό την διαχείριση της επενδύσεις με αξία παγίων περί τα €200 εκατ. O Χρήστος Μουρούτης είναι επίσης πρόεδρος του ΔΣ της Bullpoa, της μεγαλύτερης ομοσπονδίας ιδιοκτητών ακίνητης περιουσίας στην Βουλγαρία. Γράφει στα Βουλγαρικά και είναι ο μόνος ξένος που δημοσιεύει κείμενα στην τοπική γλώσσα.
No comments:
Post a Comment